niedziela, 14 października 2012

Kurs gitarowy #6 - akordy barowe, dźwięki na strunach

Witaj! W dzisiejszej lekcji dowiesz się czegoś bardzo ważnego i niezbędnego
w twoim rozwoju gitarowym. Poznasz akordy barowe. Znając je będziesz mógł zagrać KAŻDĄ piosenkę gdyż pozwolą Ci na złapanie każdego akordu. To znaczy, że szukając akordów do piosenki będziesz umiał ją zagrać.

#Dźwięki na strunach
Od razu zaznaczam - nauka akordów barowych nie jest zbyt łatwa. Mi zajęło około miesiąca zanim nauczyłem się łapać w miarę płynnie i dokładnie akord F. Należy po prostu ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć ;).

Widziałem kiedyś zdjęcie zespołu Metallica dającego koncert z podpisem pod nim w stylu: "Nie poddawaj się, oni też kiedyś nie umieli zagrać F" - popieram :).

Zanim zaczniesz poznawać te akordy nauczysz się wszystkich dźwięków jakie są na każdym progu struny E oraz A. Jest to niezbędne gdyż akord barowy to wzór który łapiesz w pewien sposób - potem przesuwasz wszystkie palce
o jeden próg i masz następny akord barowy itd. Na pierwszym progu struny E jest dźwięk F - dlatego wzór złapany (pokażę go później) na progu pierwszym będzie akordem F. Jeśli złapiesz go na progu trzecim będzie to akord G bo trzeci próg struny E to dźwięk G.
Dobrze to było kilka przykładów akordów, wróćmy do pokazania Ci dźwięków na strunie E (Zarówno basowej jak i wiolinowej). Oto numery progów E
i odpowiadające im dźwięki:

0 - E
1 - F
2 - Fis
3 - G
4 - Gis
5 - A
6 - Ais
7 -B (lub H)
8 - C
9 -Cis
10 -D
11 - Dis
12 - E
13 - F
14 - Fis
...

Jak widzisz nuty zaczynają się powtarzać od progu 12. Każdy akord podwyższony o jeden próg wyżej będzie miał końcówkę 'is'. Czyli F to to samo co Eis. Niektóre nuty są zapisane od razu z końcówką 'is'. Także każda nuta obniżona o jeden próg będzie miała końcówkę 'es'. To oznacza, że Fes to to samo co E oraz że Ges to to samo co Fis. Akordy w które zbudowane są na strunie E noszą nazwę od tych dźwięków. Często spotkasz się z zapisem '#' oraz 'b'. Krzyżyk '#' przy nazwie dźwięku oznacza, że jest ona o pół tonu podwyższona czyli np F# to Fis. C# to Cis. Bemol 'b' oznacza, że dźwięk jest o pół tonu niżej czyli Fb to to samo co E a Ab oznacza to samo co Gis czyli to samo co G#.

Czas na strunę A. Poniżej przedstawiam progi i odpowiadające dźwięki, tym razem zapisane w różny sposób:

0 - A
1 - Ais (lub A#)
2 - B (lub H, lub Cb)
3 - C
4 - Cis (lub C#, lub Db)
5 - D
6 - Dis (lub D#, Eb)
7 - E (lub Fb)
8 - F (lub E#)
9 - Fis (lub F#, lub Gb)
10 - G
11 - Gis (lub G#, lub Ab)
12 - A
...

Widzisz, że dźwięki zawsze się powtarzają - mają określoną kolejność. Różnica jest tylko w tym od którego dźwięku się zaczynają. Dla struny E jest to dźwięk E (stąd nazwa struny), potem A, D, G, B - dla pozostałych strun będziesz mógł znaleźć sobie samemu kolejne dźwięki wiedząc, że po D jest zawsze D#, E, F ... itd. Dla struny G oraz B - podobnie.

(przypominam , że dźwięk H to to samo co dźwięk B)

Każdy gitarzysta powinien umieć znaleźć dowolny dźwięk na dowolnej strunie dość szybko. Tobie jako początkującemu polecam się nauczyć dobrze struny E i A gdyż będą one niezbędne przy nauce akordów.

#Akordy barowe
Poniżej przedstawię Ci na tabulaturze akord barowy F:

E|-----1--------------------------------
H|-----1--------------------------------
G|-----2--------------------------------
D|-----3--------------------------------
A|-----3--------------------------------
E|-----1--------------------------------

Teraz uwaga - struny E, H oraz drugą E na progu pierwszym chwytamy jednym palcem (wskazującym) - robiąc z niego poziomą do powierzchni gryfu poprzeczkę (ang. bar). Czyli całym palcem tak naprawdę przyciskasz WSZYSTKIE struny do gryfu na progu pierwszym (to jest najtrudniejsze
w akordach barowych). Potem strunę G na progu 2 dociskasz palcem środkowym, D na 3 palcem małym i A na 3 palcem serdecznym. Poniżej pokazuję zdjęcie:


Powtarzam, że palec wskazujący przyciska tak naprawdę wszystkie struny do progu 1.

Tak wygląda akord F. Teraz jeśli cały ten "wzór" przesuniesz o jeden próg do przodu będziesz mieć akord F# (Fis). Dwa progi wyżej to G itd.

F, Fis, G itd. są to akordy durowe. Jak złapać molowe? Oto f (f moll) na tabulaturze:


E|-----1--------------------------------
H|-----1--------------------------------
G|-----1--------------------------------
D|-----3--------------------------------
A|-----3--------------------------------
E|-----1--------------------------------

Różni się tym, że palec środkowy nie dociska już struny G na progu 2. To akord f. Jeśli chcesz złapać fis (f#) przesuwasz wzór próg wyżej. Dwa progi wyżej to g (gmoll), przykładowo jeśli będziesz mieć poprzeczkę (czyli akord barowy z palcem wskazującym) na progu 5 na którym jest dźwięk A - to twój akord będzie A-dur lub a-moll w zależności od tego jak ułożysz pozostałe trzy palce. Czy wzorem pierwszym czy drugim.

W powyższy sposób budujemy akordy na strunie E. Istnieje też możliwość zbudowania akordów na strunie A - to będą te same akordy (pod względem brzmienia) ale będą inaczej łapane przez Ciebie. Daje Ci to wygodę bo jeśli chcesz złapać np. akord F a potem zaraz akord C# (zbudowane na strunie E) to zamiast szybko przesuwając się z poprzeczką z progu 1 na próg 9 - będziesz mógł złapać akord F (zbudowany na strunie E) a potem akord C# (zbudowany na strunie A) który jest na progu 4 struny A - kwestia twojej wygody.

Poniżej przedstawiam Ci akord Ais (A#):

E|-----1--------------------------------
H|-----3--------------------------------
G|-----3--------------------------------
D|-----3--------------------------------
A|-----1--------------------------------
E|-----X--------------------------------

Jak widzisz struny basowej E nie gramy (albo tłumimy). Poprzeczka zbudowana z palca wskazującego ma dociskać struny od A do E na progu 1. Palec mały naciska strunę H na progu 3, palec serdeczny strunę G na 3 i palec środkowy D na progu 3. Poniżej zdjęcie:


Akord ais (a#) czyli molowy będzie wyglądał tak:

E|-----1--------------------------------
H|-----2--------------------------------
G|-----3--------------------------------
D|-----3--------------------------------
A|-----1--------------------------------
E|-----X--------------------------------

 Tym razem różnica jest w tym, że palec środkowy dociska H na progu 2, palec mały G na 3 i serdeczny D na 3. Na zdjęciu wygląda to tak:


Aby złapać akord c (c-moll) w ten sposób przesuwamy cały ten wzór o trzy progi, czyli mamy:

E|-----3--------------------------------
H|-----4--------------------------------
G|-----5--------------------------------
D|-----5--------------------------------
A|-----3--------------------------------
E|-----X--------------------------------

Zauważ na zdjęciach, że czubek mojego palca wskazującego, który tworzy poprzeczkę delikatnie dotyka struny E tak aby ją tłumić kiedy gram.

Istnieje inny sposób na złapanie akordów barowych durowych zbudowanych na strunie A. Jest on dużo trudniejszy. Na tabulaturze wygląda tak samo:

E|-----X--------------------------------
H|-----3--------------------------------
G|-----3--------------------------------
D|-----3--------------------------------
A|-----1--------------------------------
E|-----X--------------------------------

Z malutką różnicą że E wiolinowe też jest tłumione. Palcem wskazującym naciskasz A na progu 1 a palcem serdecznym naciskasz H, G, D na progu 3 - musisz utworzyć poprzeczkę z tego palca - co jest sporą trudnością. Ja pomagam sobie palcem środkowym naciskając na serdeczny aby poprzeczka mocniej dociskała struny do gryfu. Poniżej przedstawiam zdjęcie:


Ten sposób pokazuję Ci jako ciekawostkę gdyż na początku nie polecam uczyć się go. Z czasem gdy twoje palce staną się silniejsze i bardziej rozciągnięte - zacznij się tego uczyć.

Akordów ucz się tak - złap sobie jakiś np. F i zagraj po kolei oddzielnie każdą strunę tego akordu, upewnij się, że każda struna brzmi czysto. Potem wymyśl sobie piosenkę złożoną z 3, 4 akordów - 2, 3 podstawowych i jednego barowego. Graj ją sobie w kółko powolutku. Chodzi o to abyś w praktyce nauczył się łapać akord F, łącząc z innymi.

Poniżej przedstawiam linko do filmiku na youtube do "piosenki improwizowanej" kabaretu KSM:

https://www.youtube.com/watch?v=syEDCqfzcFA

Akordy do tej piosenki to 2xC, 2xa, 3xF, 1xC przy czym 3xF i 1xC na końcu gramy dwa razy szybciej. Wsłuchaj się jak gra to pan na filmiku, przyjrzyj się kiedy zmienia akordy, nie przejmuj się tym, że jego bicie gitarowe jest bardziej zaawansowane niż Twoje. Po prostu Twoim zadaniem jest grać to równo
z nim obojętnie jak, byleby było ładnie i równo. Może być prosto (nie skomplikowanie).

#Podsumowanie
Dziś nauczyłeś się bardzo ważnej rzeczy - dźwięków na strunach oraz akordów barowych. Teraz żadna piosenka nie stanowi dla Ciebie problemu.

W następnej lekcji opiszę Ci jak w inny sposób łapać akordy barowe. Sposób wykorzystywany jest przez wielu gitarzystów takich jak Eric Clapton, Jimmy Hendrix, John Mayer i wielu innych. Zdecydowanie jest to sposób bardziej zaawansowany.

Powodzenia w nauce akordów poznanych dziś. Jeśli masz pytania - proszę pytaj :)!
Do zobaczenia w następnej lekcji!

1 komentarz: